Gids voor natte plaatfotografie

Dit is een gids voor natte plaatfotografie voor elke fotograaf die geïnteresseerd is om iets anders te proberen …

Het natte collodionproces is voor mensen die graag de wortels van fotografie ervaren… en geniet ervan om een controlefreak te zijn!

Voordat je de plaat blootlegt, is er veel voorbereiding nodig, maar zodra je het beeld tot leven ziet komen tijdens het bevestigingsproces, ben je verslaafd aan deze prachtige fotografietechniek.

Laten we eens kijken naar wat natte plaatfotografie precies is, wat geschiedenis over de techniek, wat het vereist en hoe je het zelf kunt proberen.

Wat is natte plaatfotografie?

Natte plaatfotografie, ook wel bekend als het collodion natte plaatproces, omvat de eerste drie vroege fotografische processen die in de 19e eeuw wijdverspreide populariteit verwierven: Daguerreotypieën, ambrotypen en tintypen.

Met natte plaatfotografie belicht je een afbeelding op glas of metaal waar de chemicaliën nat zijn – dit was de overheersende methode die werd gebruikt om foto’s te maken in heel Europa en Noord-Amerika.

Tegenwoordig proberen fotografen het natte plaatfotografieproces om alles vast te leggen, van stillevens tot portretten en landschappen.

Om deze unieke kunst te begrijpen, laten we eens kijken naar de andere fotografieprocessen die hebben geleid tot het collodiumproces van natte platen.

• 1839: Louis Daguerre introduceert het daguerreotypieproces aan de wereld. Deze hoog gepolijste platen zijn prachtig en hebben veel prachtige details. Zelfs vandaag de dag zijn de platen van toen geweldig.
• In 1841 liet William Henry Fox Talbot zich inspireren door de daguerreotypie en patenteerde de calotype (uit het Grieks – mooie impressie). In dit proces gebruikte hij zout en zilvernitraat om papier te sensibiliseren. Wanneer ze werden blootgesteld aan licht, veranderden deze artikelen in ’s werelds eerste negatieven. Door een van deze negatieven over een ander gesensibiliseerd artikel te plaatsen, creëerde hij een positief beeld.
• In 1851 vond Frederic Scott Archer, die geïnteresseerd was in het werk van Talbot, het natte collodiumproces uit. Hij loste zouten op tot collodium, bedekte er platen mee en sensibiliseerde ze in een zilvernitraatoplossing.

(Zie hier voor meer leuke fotografie feiten.)

Collodion is een viskeuze oplossing gemaakt van nitrocellulose opgelost in ether en alcohol. Vanwege zijn kwaliteiten werd het voor medische doeleinden gebruikt als een vloeibaar verband voordat het werd gebruikt in het fotografische proces.

De medische toepassing werd gedocumenteerd in The Boston Medical and Surgical Journal. Archer ontdekte dat hij albumine kon vervangen door collodion en zo creëerde hij een prachtig proces vernoemd naar deze oplossing, en natte plaatfotografie was geboren.

Leuk weetje: Collodion wordt vandaag de dag nog steeds gebruikt door make-upartiesten om littekens te creëren.

• Wat waren de voordelen van het collodion natte plaat proces?

Daguerreotypieën konden, ondanks al hun schoonheid, niet worden gerepliceerd; voor een tweede afbeelding moest je een tweede foto maken. Ook de giftige kwikdampen waren een nadeel van dit proces.

Wat het calotype betreft, ging William Henry Fox Talbot achter veel mensen aan die zijn proces gebruikten zonder een licentievergoeding te betalen. Bovendien bevatten de kopieën die met dit proces zijn gemaakt altijd de structuur van het papier. Om deze twee redenen was het niet een van de meest populaire fotografische processen in die tijd.

Het collodionproces van natte platen kan zeer gedetailleerde foto’s maken en wanneer het op glasplaten wordt gegoten, is het ook mogelijk om afdrukken te maken. Dat is de reden dat het het overnam tot 1880 toen droge platen werden uitgevonden.

Ook als je het wilt vergelijken met traditionele analoge filmfotografie, is natte plaatfotografie een sneller proces, zoals het fotograferen van een polaroid.

• Wat waren de nadelen van het collodion natte plaat proces?

Wat natte plaatfotografie zo ingewikkeld maakte, is het feit dat je het hele proces moet afmaken met nat zijn van de plaat. Zodra de plaat droogt, is deze niet meer lichtgevoelig.

Temperatuur is ook belangrijk: alle chemicaliën (niet de fixer en vernis) moet dezelfde temperatuur hebben en moet worden aangepast met koud en warm weer. Bovendien is vochtigheid een belangrijke factor.

De aard van het natte plaatproces geeft aan dat je een mobiele donkere kamer nodig hebt bij het fotograferen op locatie. Het is ook geen erg lichtgevoelig proces – als je het vergelijkt met digitale camera’s, heeft het een ISO-gevoeligheid van ongeveer 0,5 tot 1!

• Is het natte collodionproces gevaarlijk?

Er zijn giftige en gevaarlijke chemicaliën betrokken bij het werken met het natte collodionproces.

Ether is bijvoorbeeld explosief; cadmiumbromide (gebruikt voor sommige collodiummengsels) is kankerverwekkend en zilvernitraat kan uw ogen verblinden.

Maar met de juiste veiligheidsmaatregelen, zoals het gebruik van nitrilhandschoenen, een goed masker, werken in een goed geventileerde ruimte en een veiligheidsbril, kunt u zonder zorgen genieten van dit prachtige proces.

Als je wilt beginnen met het leren van het proces van natte plaatfotografie, raad ik je ten zeerste aan om de workshop van een ervaren natte plaatkunstenaar te bezoeken of een goed boek te lezen (zoals dit van Quinn Jacobson). Zorg ervoor dat je het keer op keer herleest!

Ik neem alle veiligheidsmaatregelen zeer serieus en doe twee keer per jaar bloedonderzoek (op cadmium). Tot nu toe heb ik nog nooit een probleem gehad.

Wat heb je nodig voor Wet Plate Photography?

Hier is een lijst met dingen die je nodig hebt voor het collodiumproces van natte plaatfotografie.

Materiaal

• Gezouten collodium
• 9% zilvernitraat oplossing
• Ontwikkelaar voor natte platen (meestal gemaakt met ijzersulfaat, alcohol en azijn)
• Fixer (20% natriumthiosulfaatoplossing)
• Zwarte aluminium, glas of acryl platen. In principe kun je alles coaten met collodion zolang het in je plaathouder past
• Vernis om de platen af te dichten (meestal Sandarac- of schellaklak)

Uitrusting

• Elke grootformaat camera met een aangepaste plaathouder (eigenlijk elke camera waar je een plaat kunt laden, zelfs een 35mm werkt)
• Een zilvernitraattank of trays (ik geef de voorkeur aan trays omdat alcohol en ether gemakkelijker kunnen verdampen)
• Apparatuur van laboratoriumkwaliteit (flessen, meetcilinder, buizen enzovoort) – normale flessen breken te gemakkelijk en u wilt niet overal chemicaliën gieten
• Een precisieweegschaal, een precisie areometer
• Nitril handschoenen

U kunt beginnen met voorgemengde chemicaliën. Hier zijn enkele plaatsen om natte plaatfotografiebenodigdheden te krijgen:

• In Europa is Camera Obscura een zeer goede bron.
• Voor de VS bestellen veel van mijn mede-natte plaatvrienden graag bij UV Photographics.
• In Canada is er een goede winkel voor ruwe chemicaliën (geen voorgemengde) genaamd Antique Pictureology.

Na enige tijd zul je zien dat je ook zeer consistente resultaten krijgt met zelfgemengde chemicaliën.

Geïnteresseerd in de basisprincipes van het maken van chemicaliën? Neem hier een kijkje.

Hoe doe je aan Wet Plate Photography?

Twee van de belangrijkste taken zijn het koste wat het kost voorkomen van kruisbesmetting en het zo schoon mogelijk werken.

Reinig alles voordat je een plaat doet, van de plaathouder tot alles wat je aanraakt, alles waarmee de plaat in contact komt en alles waarmee de chemicaliën in contact komen.

1. Het collodion gieten

Om de plaat te coaten, wordt het gezouten collodion in het midden van de plaat gegoten en vervolgens loop je het van de ene hoek naar de andere totdat het gelijkmatig over de hele plaat is verdeeld.

De uitspattingen van het collodium worden terug van het bord in uw schenkfles gegoten.

2. Sensibiliseren van de plaat (lichtgevoelig maken)

De plaat gaat nu ongeveer 3 minuten in de zilvernitraatoplossing.

Gedurende die tijd veranderen de zouten in zilverzouten (halogeniden). Dat is wanneer de plaat lichtgevoelig wordt.

Vanaf nu moet je werken onder safelight (rood licht). Na 3 minuten gaat de plaat in de plaathouder.

3. Blootstelling

Nu wordt de plaat blootgesteld aan licht. Meestal gebeurt dit in grootformaat camera’s; de lichtfotonen transformeren de halogeniden in zilver.

Omdat de plaat niet erg gevoelig is voor licht (ISO 0,5 tot 1) heb je lange belichtingen of veel stroboscoopkracht nodig. Ik gebruik bijvoorbeeld 3000 tot 10000 watt in mijn studio. Het hangt allemaal af van welke lichtmodifier je gebruikt.

Ook de snelheid van de lens is belangrijk. Met snelle lenzen zoals mijn Dallmeyer Petzval lenzen (220mm f/3 of 290mm f/3) is het veel makkelijker om kortere belichtingen te doen.

4. Ontwikkeling

Tijdens het ontwikkelingsproces voltooit het ijzersulfaat de transformatie van de halogeniden op de natte platen naar zuiver zilver. Het ontwikkelingsproces wordt gestopt met water.

5. Bevestiging

De natriumthiosulfaatoplossing wast het niet-blootgestelde zilver van de plaat en dan zie je de magie gebeuren.

Het beeld verdwijnt al snel en komt weer tot leven. Om te voorkomen dat de fixer in de loop der jaren het hele beeld oplost, moet de plaat daarna 30 minuten worden gewassen.

6. Vernissen

Zilver zou in de loop der jaren oxideren en zwart worden. Om dat te voorkomen, worden de tintypes gelakt met Sandarac-vernis.

Portretten gemaakt met het natte collodionproces hebben een uniek karakter en uitstraling. De gevoeligheid voor blauw licht is daar een van de belangrijkste redenen voor.

Laatste woorden

Mijn onderwerpen moeten even de tijd nemen om gefotografeerd te worden. Met natte plaatfotografie moet ik hetzelfde proces doorlopen om met hen te werken aan dit ene portret dat ik zal maken. Het hele proces is heel bijzonder in deze snel veranderende tijden.

Ook het werken met je handen en je onderbuikgevoel om de blootstelling en ontwikkeling te raden is zeer de moeite waard. Het vasthouden van een afgewerkte natte plaat in mijn hand is een van de meest bevredigende dingen die ik ooit heb meegemaakt tijdens mijn fotografiecarrière.

Ik ben er vrij zeker van dat je hetzelfde zult voelen nadat je me in dit konijnenhol hebt gevolgd!

Het werken met authentieke apparatuur is ook erg leuk, vanwege het unieke karakter van de lenzen en de geschiedenis achter elk apparaat.

Stel je eens voor wie er 140 jaar geleden met je apparatuur heeft gefotografeerd en hoe al deze prachtige apparatuur is gebouwd (ik praat hier over de geschiedenis en inspirerende mensen die deze lenzen hebben gemaakt).

Door al deze chemicaliën zelf te maken, zal een grote emotionele band ontstaan met elke plaat die je maakt. Dit is iets over het natte plaat collodionproces dat niet gemakkelijk te bereiken is met digitale fotografie.

Met dit proces kunt u volledig onafhankelijk zijn – uw eigen “film” maken, uw eigen platen snijden en de chemicaliën / stappen aanpassen om een look te bereiken die u verkiest.

Ik hoop dat je hebt genoten van deze korte reis naar een andere kant van fotografie. Laat het me weten in de comments als je nog vragen hebt over natte plaat fotografie. Ik beantwoord ze graag.

Als alternatief als je meer informatie nodig hebt, ga dan naar mijn Patreon waar ik je kan helpen met elke stap van het collodiumproces.