RAW vs.JPEG: wat is beter voor fotografen?

Het belangrijkste verschil tussen RAW en .JPEG is dat RAW alle ongecomprimeerde gegevens bevat die je camerasensor kan vastleggen, terwijl een JPEG een gecomprimeerde en verwerkte versie van een afbeelding is.

De moderne tijd lijkt een miljoen en één keuzes te hebben, waaronder het fotograferen in RAW- of JPEG-bestandsindelingen.

Als je net als ik bent, waren je eerste uitstapjes in de wereld van digitale fotografie waarschijnlijk in JPEG-formaat.

Het is waar de meeste camera’s in eerste instantie op zijn ingesteld en, om eerlijk te zijn, tegenwoordig doen zelfs point-and-shoots het behoorlijk goed om uitstekende JPEG-foto’s te maken.

Toch zijn er een aantal behoorlijk sterke redenen om het RAW-bestandsformaat te gebruiken. Nu steeds meer camera’s – zelfs sommige smartphones – kan in RAW schieten, die optie is meer dan ooit beschikbaar.

Dus, welke moet je kiezen: RAW versus JPEG?

Wat is een RAW-bestand?

Het RAW-formaat, ook bekend als ‘digitale negatieven’, zijn bestanden die alle gegevens bevatten die uw camerasensor in een opname heeft vastgelegd.

Bij het vergelijken van RAW versus jpeg bestanden zijn RAW bestanden volledig ongecomprimeerd en relatief onbewerkt. Als gevolg hiervan bevatten ze veel meer detail, een fijnere gradatie van tonen en kleuren en een hoger dynamisch bereik dan JPEG’s.

RAW-bestanden zijn er meestal in drie hoofdonderdelen: de gegevens van de beeldsensor, een JPEG-voorbeeld en miniatuur en een zijspan met relevante metadata en headerinformatie.

Het feit dat de gegevens van uw beeldsensor afzonderlijk worden geregistreerd van de instellingen die u hebt toegepast (d.w.z. witbalans, helderheid, contrast, enz.) is bijzonder relevant, omdat het later niet-destructieve veranderingen mogelijk maakt.

Eén resultaat van RAW-bestanden die niet worden gecomprimeerd en bevatten alle van de informatie van de sensor is dat de bestanden aanzienlijk groot zullen zijn. In feite zijn ze over het algemeen 3-4 keer zo groot als JPEG’s. (Een 16-megapixelcamera produceert een RAW-bestand van 16 MB.)

RAW-bestanden zien er van nature saai en saai uit, vooral in vergelijking met JPEG’s. Dit komt omdat ze, in tegenstelling tot JPEG’s, niet worden verwerkt door de camera. Er zijn geen aanpassingen gedaan om ze er ‘af’ uit te laten zien.

Het feit dat RAW-bestanden niet door de camera worden verwerkt, betekent dat ze nabewerkt moeten worden – d.w.z. buiten de camera verwerkt in een geavanceerd bewerkingsprogramma dat het bestandsformaat aankan (Photoshop, Lightroom, Capture One, enz.).

Welk bewerkingsprogramma u ook kiest, het heeft een eigen “geheime saus” over hoe het RAW-formaatafbeeldingen weergeeft, dus wees niet verbaasd als u aanzienlijke verschillen van programma tot programma ziet.

Nog iets om op te merken: cameramerken labelen hun RAW-bestanden op verschillende manieren, Nikon gebruikt bijvoorbeeld NEF, Canon CR2, Fujifilm RAF en Sony ARW (Gerelateerd: hoe ARW-bestanden te openen.)

Wat is een JPEG-bestand?

JPEG’s zijn daarentegen kleinere, gecomprimeerde bestanden die uw camera vooraf voor u verwerkt. De camera neemt het RAW-bestand en past vervolgens de verzadiging, het contrast, de levendigheid en/of de scherpte aan voordat het wordt gecomprimeerd tot 8 bits (uit een 12-bits of 14-bits gegevensbestand).

De beelden zelf komen hoger uit in contrast en lager in dynamisch bereik dan RAW bestanden, en zeker een stuk scherper.

In feite komt een goed geschoten JPEG vrijwel klaar voor gebruik: scherp, mooi contrastrijk en over het algemeen behoorlijk levendig.

(Voor een andere manier om echt scherpe resultaten te krijgen, bekijk onze Topaz Sharpen AI-beoordeling.)

Dat gezegd hebbende, verliest het in-camera proces een behoorlijke hoeveelheid gegevens – data die een wereld van verschil kunnen maken voor de uiteindelijke kwaliteit van je afbeelding. Kleur, resolutie en dynamisch bereik worden het meest beïnvloed.

Tzijn is omdat een deel van de firmware van uw camera – de Discrete Cosine Transformation (of DCT) – zich ontdoet van wat het het minst waarneembaar acht, en vervolgens alles opnieuw in elkaar zet, vaak 24 verschillende tonen vervangen door slechts 4 of 5.

Hoe meer compressie u uw bestanden instelt, hoe meer informatie verloren gaat. Dus hoewel je een mooi scherp beeld krijgt dat in de meeste gevallen onmiddellijk bruikbaar is, heb je niet veel om mee te werken als je wijzigingen wilt aanbrengen.

Waarom fotograferen in RAW-formaat?

Fotograferen in RAW geeft je ver meer controle over de uiteindelijke look van je afbeelding versus jpeg-bestanden die de meeste bewerkingen ‘inbakken’, in de camera.

Denk aan fotograferen in RAW-formaat, zoals de camera uit de automatische modus halen en fotograferen in Handmatig.

In plaats van alles over te laten aan de instellingen van de camera, neem je alle beslissingen in de nabewerking.

Dit betekent natuurlijk dat je nog veel werk te doen. De meeste JPEG’s hebben niet veel nabewerking nodig, maar met RAW-bestanden is zowat alles aan jou. Ik zeg “zo ongeveer” want in welk programma u uw RAW-bestanden ook laadt, het past zijn eigen unieke verwerking toe op de bestanden.

(Dat is de reden waarom sommige mensen Capture One echt leuk vinden – het heeft over het algemeen een geweldige RAW-beeldweergave.)

Dat gezegd hebbende, zijn er veel voordelen aan het fotograferen in RAW versus JPEG-formaat. U kunt:

• Maak aanpassingen zonder een significante kwaliteitsvermindering. De hoeveelheid informatie die in RAW-bestanden is vastgelegd, betekent dat ze erg vergevingsgezind zijn als het gaat om aanpassingen. Met JPEG’s is er niet veel speelruimte. Breng grote wijzigingen aan en u krijgt waarschijnlijk posterisatie of andere ongewenste effecten.

• Krijg een veel groter scala aan kleuren. Een 8-bits JPEG-afbeelding kan maximaal 16,8 miljoen kleuren bevatten. Een 12-bits RAW-afbeelding kan maximaal 68,7 miljard kleuren bevatten. Dat is enorm! Sommige duurdere camera’s kunnen zelfs 16-bits RAW-beelden opnemen, wat resulteert in een verbijsterende 281 biljoen kleuren.

• Krijg een veel groter dynamisch bereik. Hooglicht- en schaduwherstel zijn zeer beperkt in JPEG’s; RAW-afbeeldingen bieden voldoende informatie om een behoorlijk herstel helemaal mogelijk te maken. Veel professionals fotograferen met de bedoeling om dynamisch bereik te behouden, of dat nu opzettelijk onder of overbelicht betekent – zie het beeld van de jongen op het strand, of dansfotografie die vaak plaatsvindt in donkere theaters.

• Corrigeer moeiteloos de witbalans. Of u nu uw witbalans handmatig instelt of op auto laat staan, er zullen momenten zijn waarop u deze achteraf echt wilt wijzigen. Dit is niet zo eenvoudig met JPEG’s, omdat de camera de witbalans toepast op een manier die later niet gemakkelijk kan worden aangepast zonder de algehele beeldkwaliteit te beïnvloeden. RAW-bestanden daarentegen zijn super eenvoudig en onschadelijk aan te passen, ongeacht je instellingen op het moment van fotograferen. Witbalansinformatie wordt apart van de afbeelding zelf opgeslagen, dus kan eenvoudig worden gewijzigd.

• Wijzig de kleurruimte na het vastleggen van de afbeelding. Kleurruimte (zoals sRGB of Adobe RGB) wordt ook niet opgeslagen in RAW-afbeeldingen, wat betekent dat u deze later eenvoudig kunt wijzigen in elke kleurruimte.

• Bewerk zonder de informatie van uw afbeelding te vernietigen. Een cool ding over het bewerken van RAW-bestanden is dat wanneer u aanpassingen aanbrengt, u de oorspronkelijke gegevens niet daadwerkelijk wijzigt. In plaats daarvan maakt u een reeks instructies voor hoe een versie ervan moet worden opgeslagen. Het oorspronkelijke bestand blijft altijd ongewijzigd. Dit betekent dat u eventuele fouten ongedaan kunt maken door terug te keren naar het oorspronkelijke bestand of een aantal creatieve bewerkingen kunt uitvoeren vanuit de RAW-versie zonder permanent iets te wijzigen. Ook verliezen JPEG’s de beeldkwaliteit elke keer dat u aanpassingen aanbrengt, deze opslaat en later meer aanpassingen aanbrengt. Met RAW bestanden heb je altijd al het originele beeldmateriaal binnen handbereik.

• Toegang tot een beter verscherpingspotentieel. Omdat raw-beelden uit de camera worden verscherpt, kun je in de nabewerking betere en complexere verscherpingsalgoritmen gebruiken zonder de beeldkwaliteit negatief te beïnvloeden.
• Krijg toegang tot een beter ruisonderdrukkingspotentieel. In postproductie heb je met een RAW veel meer flexibiliteit om ruis te verwijderen dan met een JPEG. (Zie onze Topaz DeNoise AI-beoordeling voor een eenvoudige manier om dit te doen.)

• Zorg voor een bewijs van eigendom en authenticiteit. Omdat het moeilijk is om de native informatie in RAW-afbeeldingen te manipuleren, kunnen ze als bewijs worden gebruikt, zowel van uw eigendom van de foto als dat uw camera zag wat hij zag. Als je het monster van Loch Ness hebt gezien en een RAW-afbeelding hebt om het te bewijzen, zou niemand kunnen beweren dat je de afbeelding in Photoshop hebt gemanipuleerd.

Kortom, wat je krijgt als je in RAW fotografeert, is volledige creatieve controle en de mogelijkheid om veel van de fouten te corrigeren die je misschien hebt gemaakt toen je de opname maakte.

U hebt ook de superieure verwerkingskracht van uw computer om mee te werken, in plaats van alleen die van uw camera.

Dat wil niet zeggen dat er geen momenten zijn waarop je misschien wilt vasthouden aan JPEG-opnamen. De JPEG’s van vandaag zijn aanzienlijk beter van kwaliteit dan die van camera’s uit het verleden, en soms is het gewoon niet praktisch om veel nabewerking te doen.

Tot voor kort heb ik de gewoonte gehad om altijd in RAW te fotograferen. Nu echter, met mijn Sony A7iii, zijn de JPEG’s goed genoeg om alleen te gebruiken, tenminste als ik alleen maar kiekjes maak.

• Download deze gratis raw-foto’s om te oefenen met bewerken.

Waarom fotograferen in JPEG?

Fotograferen in JPEG is vrijwel vergelijkbaar met het houden van je camera in Auto. Het is snel, gemakkelijk en geeft over het algemeen behoorlijke resultaten.

In feite zijn er genoeg momenten waarop een JPEG echt je beste optie is. Misschien wil je een snelle foto van de kinderen maken en deze naar sociale media sturen. Of je hoeft alleen maar iets te documenteren en het hoeft niet chique te zijn.

Hier zijn andere redenen om in JPEG te fotograferen:

• JPEG’s vereisen minder of zelfs geen nabewerking. Vaak komt er een JPEG uit die geen bewerking nodig heeft. Andere keren zal een eenvoudige aanpassing hier of daar de truc doen. RAW bestanden daarentegen absoluut nodig hebben nabewerking om er fatsoenlijk uit te zien.

• U wilt schijfruimte besparen. JPEG’s zijn letterlijk een fractie van de grootte van RAW-bestanden. Dat betekent dat als u op zoek bent naar opslagruimte en geen foto’s van hoge kwaliteit nodig hebt, JPEG’s misschien de juiste keuze zijn.

• JPEG’s zijn een standaard bestandsformaat dat door alle software kan worden gelezen. Zowat elke app op de markt werkt met JPEG’s. RAW-bestanden hebben daarentegen bewerkingssoftware nodig die de eigen bestandsindelingen aankan.

• JPEG’s hebben minder tijd nodig om uw camera te verwerken. Als gevolg hiervan zal de buffer van uw camera minder snel vol raken wanneer u in burst-modus fotografeert. Als je iemand bent die regelmatig 10 frames per minuut of zo fotografeert en je camera vertraagt met RAW, is JPEG de juiste keuze.

Sommige cameramerken staan vooral bekend om hun JPEG-kwaliteit, waarbij Fujifilm-camera’s de sterkste en meest vocale aanhang hebben. Als je overweegt om voornamelijk in JPEG te fotograferen en op zoek bent naar een camera, is dit iets om in gedachten te houden.

Ik gebruik alleen JPEG’s als de beeldkwaliteit niet echt zo belangrijk is en mijn Sony een uitstekende JPEG-uitvoer heeft (voor mijn oog toch), dus het is onwaarschijnlijk dat ik binnenkort een wijziging zal aanbrengen.

Er is software waarmee je nog meer uit een JPEG-bestand kunt persen (zie onze Topaz JPEG naar RAW-test), maar over het algemeen geeft RAW-opnamen je altijd de meeste bewerkingsflexibiliteit.

Welke moet je kiezen?

Uiteindelijk hangt welke je kiest af van wat voor soort foto’s je nodig hebt, hoeveel tijd je wilt besteden aan bewerken en af en toe hoeveel opslagruimte je nodig hebt (opslagruimte is tegenwoordig vrij goedkoop).

Wanneer moet u in JPEG opnemen?

Maak opnamen in JPEG als:

• je wilt gewoon een paar snelle foto’s maken om te uploaden naar sociale media of via een tekst te verzenden
• je hebt veel foto’s om te plaatsen en hebt een snelle, no-nonsense workflow nodig
• je schiet veel in burst-modus en wilt je buffer niet vastbinden

Kortom, JPEG is een prima optie wanneer je foto’s snel moet verwerken en de kwaliteit is minder belangrijk.

Of omgekeerd, je bent blij met de kwaliteit van de JPEG’s van je camera en wilt echt niet lastig gevallen worden met nabewerking.

Wanneer moet je in RAW fotograferen?

Schiet in RAW wanneer:

• beeldkwaliteit is echt belangrijk voor u
• u wilt volledige creatieve controle
• je bent bereid om tijd te besteden aan nabewerking
• u bent van plan uw afbeeldingen af te drukken
• u wenst een professioneel niveau te bereiken
• u voldoende ruimte op uw geheugenkaart hebt voor grotere RAW-bestanden

Met RAW heb je de volledige controle over het uiterlijk van het uiteindelijke beeld en kun je met succes veel van de problemen oplossen die gepaard gaan met omstandigheden met weinig licht of andere uitdagingen.

• Hoe maak ik een RAW-afbeeldingsbestand?

RAW vs.JPEG | Laatste woorden

Een ding om in gedachten te houden is dat er niet zoiets bestaat als een “onbewerkte” of “onvervalste” foto.

Of je camera doet de verwerking voor je of je doet het via software elders. Het belangrijkste verschil hier is hoeveel controle u wilt hebben over het eindproduct.

Weet u niet zeker of u een wijziging wilt aanbrengen? Probeer uw camera in te stellen op de optie RAW + JPEG, zodat u beide indelingen tegelijkertijd kunt vastleggen. Dan kun je naar believen experimenteren met niets te verliezen.

Disclaimer: Alle aanbevelingen zijn onpartijdig en gebaseerd op gebruikerservaring, zonder vooringenomenheid voor de producten of het merk. De producten in dit bericht bevatten affiliate links die Shotkit helpen ondersteunen.